De Groene- of Lombaertspoort

Het derde huis van af de Prekerspoort, als men gaat naar de Markt, rechts, is het huis, dat aanvankelijk de Groene Poort en later de Lombaertspoort geheeten werd. De familie Lombaerts, waaraan dit huis zijn lateren naam ontleende, was blijkbaar een Oisterwijksch geslacht, want reeds in 1514 verleende Henrick Lombaerts Bartholomeuszoon aan Dirck van den Stadeacker eene grondrente uit eene bouwhoeve, gelegen onder Oisterwijk.

Mr. Jan Lombaerts Junior, zoon van mr. Jan, secretaris van Oisterwijk en Cecilia N., zal de eerste van zijn geslacht geweest zijn, die zich in den Bosch metterwoon vestigde, wat zal geschied zijn omdat hij pensionaris en secretaris van die stad was geworden. Reeds 25 Juni 1527 kocht hij daar van Joris Sampson Janszn als man van Engela, dochter van Peter Colen, den zoon van Coel die dorre, het huis, genaamd het Gulden Vlies, staande op de Schapenmarkt, toen de Zadeleersstraat genaamd (Reg. n° 131 f. 161).

Zijne vrouw was Elisabeth, de dochter van Gerard Michiels, raad van den Bosch en Elisabeth van Enckevoirt, (welke laatste de zuster was van den beroemden kardinaal Willem van Enckevoirt). In 1538 deed zij, toen zij al eenige jaren weduwe van hem was, afstand van den tocht, dien zij

Genoemde echtelieden bezaten eveneens het hierbedoeld huis de Groene Poort, dat later naar den eerstgenoemde hunner de Lombaertspoort genaamd werd, want in den voorgevel daarvan stond oudtijds een steen, waarin hun beider wapens waren uitgehouwen. Hoe zij eigenaars daarvan waren geworden blijkt niet. Bij de verdeeling van de nalatenschap van Elisabeth Michiels voornoemd, welke in 1571 plaats had, werd dit huis toebedeeld aan haren zoon mr. Godevaert Lombaerts van Enckevoirt. Uit de omstandigheid, dat dit huis tot hare nalatenschap behoorde, volgt m.i., dat zij het ten huwelijk had aangebracht. Het werd bij gezegde verdeeling omschreven als: die grueyn poorte met den brougetouve, gebacken steen, blaeuwen steen, calck ende diesgelycken, liggende int achterhuys, noch het cleyn huysken daer naest, van voeren tot aen het waeter toe; dit huisje werd later van het groot huis gescheiden en kreeg toen den naam van de Drie hoefijzers, het is thans genummerd 54 1). In 1590 verleende mr. Godevaert Lombaerts van Enckevoirt eene grondrente uit het huis de Groene poort, als wanneer het gezegd werd te zijn: „domus, area, porta, ortus, vacua hereditas et domus posteriores, dictae die groen poirte, sitae in Buscoducis in vico Hinthamerensi inter hereditatem dicti venditoris et Johannis de Wieringen ex uno et inter hereditatem Conventus Fratrum Predicatorum in Buscoducis ex alio, tendentes a vico Hinthamerensi ad aquam ibidem retro currentem."

Hij studeerde, evenals vele andere Bosschenaars uit

In 1599 werden de onroerende goederen van genoemden mr. Godevaert Lombaerts van Enckevoirt en diens broeder mr. Willem Lombaerts van Enckevoirt verdeeld en alstoen werd o.a. toegescheiden aan de kinderen van mr. Jan van

Dit huis kwam later aan een der voorbedoelde kinderen, n.l. Catharina van Grevenbroeck, van wie het erfde Adriana van Asperen van Vuren, geboren uit haar huwelijk met Johan van Asperen van Vuren, haren tweeden man. Die dochter huwde in 1650 (Reg. n° 399 f. 83) met jonker Cornelis de la Tour, heer van Segers Cappel, zoon van Adriaan, heer van Torre, enz., wien zij het huis de Groene poort, nu de Lombaertspoort genaamd, ten huwelijk bracht; haar man verkocht het 27 November 1655 (Reg. n° 409 f. 119), als wanneer het gezegd werd te zijn: „eene huysinge met een poorte, pompe, twee kelders, hoff, somerhuysken, koockhuys ende achterhuys, stallinge etc, gemeynlicke genoemt Lombartspoort, gestaen in de Hintliamerstraet tussen huys Diercx van der Lith ex uno ende huys Johans van Roy ende meer anderen ex alio, tegenwoordich bewoont wordende by den heere Capiteyn Sanderson, haar toegescheiden voor notaris Peter van Bree 10 Juni 1651 en door Schepenen geapprobeerd", - aan Johan Keyten, zoon van wylen Franck Janszn, met consent, zoo staat er bij van Arnoldus Ransecremer, apotheker 9), als laatsten slager. Jonker Johan van Roode in zijne hoedanigheid van voogd over de onmondige kinderen, die hij had van zijne vrouw Margaretha van Asperen van Vuren, de zuster van Adriana voornoemd, vernaderde echter de Lombaertspoort, waarna jonker Pieter van Roode, een der voorbedoelde onmondigen, die inmiddels meerderjarig geworden was, voor zich en als gemachtigde zijner broeders en zusters dat huis 15 April 1662 (Reg. n° 456 f. 257) verkocht aan Jacob van Gasteren, oud-president-schepen van den Bosch.

Van diens familie is mij uit de Bossche Schepenregisters het volgende gebleken:

Jacob Gerritszn van Casteren 10), die in 1612 reeds was

Genoemde Johan Ferdinand van Casteren erfde van zijnen vader mr. Godefroy van Casteren de Lombaertspoort, welk huis hij vermaakte aan zijne voormelde vrouw en aan Hendrina van den Heesacker, dochter van Adriaan en Maria de Bye 13); dezen verkochten daarop 3 November 1706 (Reg. n° 520 f. 139 vso) dat huis, hetwelk alstoen omschreven werd als: eene huysinge met eene poorte, pompe, twee kelders, hoff, koockhuys ende achterhuysinge, stallingen gemeynlick genaemt Lombaertspoort, aan Petrus Franciscus van Beugen, woonachtig te den Bosch, zoon van Philip, koopman in wijnen aldaar en Mechteld van Heeswyck. in Deel I blz. 236 reeds genoemd.

Petrus Franciscus van Beugen voorzegd was gehuwd met Jacoba Maria van Ravesteyn 14), die hem schonk eene dochter Mechtildis Maria van Beugen, geboren te den Bosch 16 April 1711; zij erfde van hem de Lombaertspoort en bracht die ten huwelijk aan haren man Rudolph Arnold van Engelen, gedoopt te den Bosch 19 September 1719 en overleden 26 Juni 1770; deze was de zoon van Willem Joseph van Engelen en Beatrix Angela Tybosch, dochter van Roelof, wijnkooper te den Bosch en Barbara van Wolfswinckel.

Rudolph Arnold van Engelen had van zijne genoemde vrouw deze kinderen:

Rufina Jacoba Maria Half Wassenaer van Onsenoort,